Bahse konu olan güzergâh Kabataş Dolmabahçe Sarayı yanı ile başlayıp aslında Galata Köprüsü ile son bulması gereken sahil kısmı. Ama madem başladık deyip biraz daha iç kısımları da dahil edip hattı da Unkapanı Köprüsüne kadar uzattım. Böylece aşağıda listelediğim eserler farklı yüzyıllardan, farklı mimari üslûplardan örnekler olarak karşımıza çıktı. Dolmabahçe'den Karaköy'e doğru çizgisel olarak sıraladım bu eserleri. İnşâ tarihlerine göre de ayrı bir sıralama yapılabilir tabi. Bundan sonraki yazımda da her bir cami ile ilgili tanıtım yazıları yazmaya devam edeceğim.
1. Bezm-i Alem Valide Sultan Camii (Dolmabahçe Camii) 1883- 23 Mart 1855
2. Ömeravni Camii 1646
3. Molla Çelebi Camii (Fındıklı Camii) 1570- 1584
4. Cihangir Camii 1559
5. Nusretiye Camii (Tophane Camii) 1823-1826
6. Kılıç Ali PaşaCamii 1580
7. Karabaş Mehmed Ağa Camii 16.yy
8. Hoca Ali Camii 17.yy
9. Kemankeş Koca MustafaPaşa Camii 1640'lar
10. Yeraltı Camii 1756?
11. Bereketzâde MedresesiCamii 1715
12. Makbul İbrahim PaşaCamii 1536
13. Arap Camii 717
14. Sokullu Mehmed Paşa Camii 1578
15 Eylül 2013 Pazar
14 Şubat 2013 Perşembe
Bezm-i Alem Valide Sultan/ Dolmabahçe Camii 1851
DOLMABAHÇE CAMİİ
Esas olarak 2. Mahmud'un eşi ve
Abdülmecid'in annesi olan Bezm-i Alem
Valide Sultan’ın hayratı olarak yapılan cami onun adıyla anılmıştır. Bezm-i
Alem "dünya meclisi" manasına gelen bir lakaptır ve çok tanınmış olan
bu ünlü Valide Sultan, pek çok hayırhaha maddi kaynak sağlamıştır. Bezm-i Alem
Sultan 2 Mayıs1853 tarihinde Dolmabahçe Sarayı'nda vefat etmiş ve Divanyolu'ndaki
II. Mahmut Türbesine gömülmüştür. Öldüğünde, Garabet Balyan'ın mimarlığında
inşaatını başlattırdığı Dolmabahçe Camii henüz bitmemişti. Camiyi oğlu Sultan
Abdülmecit annesinin anısına1855 yılında tamamlattırarak Bezm-i Alem Valide
Sultan Camii adı altında hizmete açmıştır. Cami zamanla Dolmabahçe Sarayına
yakınlığı nedeniyle Dolmabahçe Camii olarak anılmaya başlandı.
Ana kubbenin altından iç görünüm |
Ben ne yazık ki cami görevlileri
ile bir sohbet edip detaylı bilgi edinemedim. Yalnızca kendi gördüklerimi
anlatabileceğim. Çok detaylı olmayabilir bu nedenle. Camii, tek kubbeli, tek
şerefeli iki minareye sahip. Bir avlu ile yoldan ayrılmamış. Hayli işlek olan
cadde ile aynı seviyede ve İnönü stadının hemen karşısında denebilir. 5 mermer
basamak ile kapısına ulaşılıyor ve son cemaat yerine giriyorsunuz. Caminin
Hünkar mahfiline buradan sağlı ve sollu olarak çıkılabiliyor. Sonra ana kısma
bir kapıdan giriş yapıyorsunuz. Girişte solda Hanımlar için ayrılmış namaz yeri
bulunuyor. Camilerimiz arasında en fazla güm ışığı gireni bu olsa gerek;
oldukça aydınlık ve ferah bir namaz
alanı var. Kubbe ve tavan süslemelerinde hakim olan renk pastel renkler
denebilir. Benim tanımımca sütlü kahve rengi. Yer halısı da seccade tipi değil
halı tipi ve yine cami süslemeleriyle uyumlu bir tonda. Tüm Osmanlı eserlerinde
olduğu gibi her şey simetrik. Mihrabın sağında ve solunda birer adet ayaklı
ahşap saat var. " 2 EDW d PRIOR LONDON" yazıyor içlerinde. Elektriğin
olmadığı zamanlarda cami aydınlanmasında kullanılan devasa mumlar yine her iki
yanda birer tane mevcut. Bugün onların yerini alan elektirikli versiyonlardan
da birer tane var. Mihrab mermerden ve beşgen biçiminde. Her iki yanda yine gömülü kahverengi mermer (granitte olabilir) sütun var.
Mihrabın üzerindeki ser-levha ayeti |
Ön cephe: Kürsü, mihrab ve minber |
Camiinin minberi de
mermerden yapılmış. 10 basamağı var ve basamaklar kırmızı halıflex ile örtülü.
Minberin tepesindeki külahta yeşil zemin üzerine sarı yaldızlı yıldızlar var.
Hayli yüksek ve sivri bir külah. Çok ince süslemeler yok minberin cephelerinde
ama hayli göz doldurucu. İlginç olarak, minber, arka duvara bitişik değil,
arada 1-2 saflık boşluk var.
Beyoğlu
müftülüğünün resmi internet sitesinde bu camii için ayrılan sayfayı hem
kopyalıyor hem de linkini veriyorum. Orada da detaylı ve gerekli bilgiler
bulunabilir. İlgili resimleri ve yorumları da görebilirsiniz.:
Görevli: Halil Necipoğlu, Fuat Yıldırım
Adres: Meclisi Mebusan Cad. No:36 Dolmabahçe
Hakkında :
Tarihi :
Sultan II. Mahmud’un hanımı, Sultan Abdülhamid’in annesi Bezm-i Alem Valide Sultan tarafından yapımına 1270 (1852) tarihinde başlanmış, oğlu Abdülmecit tarafından 1853 tarihinde tamamlanmıştır.
Tarihi :
Sultan II. Mahmud’un hanımı, Sultan Abdülhamid’in annesi Bezm-i Alem Valide Sultan tarafından yapımına 1270 (1852) tarihinde başlanmış, oğlu Abdülmecit tarafından 1853 tarihinde tamamlanmıştır.
Mimari Yapısı :
Dolmabahçe
Camii, 19 yüzyıl Osmanlı mimarisinin pek çok önemli eserine imzasını atan
Nikogos Balyon tarafından, batı akımlarının en yoğun biçimde etkisini
gösterdiği bir dönemde inşa edilmiştir. Bu dönemde barok, rokoko, ampir gibi
çeşitli yorumlama anlayışına gidilmiştir. Yani batılı unsurları ile Osmanlı
süsleme unsurları katıştırılarak kullanılmıştır. Deniz kenarında, bir avlu
ortasında yapılan cami, ana hacim ve kubbe ile ortalama bir mekandan ibarettir.
Tek şerefeli iki adet minaresi vardır.
Taş ve
mermerden inşa edilmiş olan cami’nin cephesini, boylu boyunca iki yandan da iki
katlı hünkar kasrı kaplamaktadır. Kasrın iki yanındaki merdivenlerle üst
katlara çıkılır. Bu kısımda odalar yer almakta, ayrıca buradan mahfellerle de
gidilebilmektedir.
Cami
1948-1961 yılları arasında Deniz Müzesi olarak kullanılmış, müzenin yeni
binasına taşınmasıyla 1966 yılında Vakıflar Genel Müdürlüğünce restore edilerek
yeniden ibadete açılmıştır.
Meşrutası :
Bir İmam
Hatip ve bir Müezzin Kayyım’ın görev yaptığı
caminin görevlilere ait meşruta, abdest alma yeri, tuvaletleri, musalla
taşı ve muvakithanesi bulunmaktadır.
Mihrabın bütünü |
İlgili linkler:
http://beyoglumuftulugu.gov.tr/index.php?modul=cami&id=10
http://tr.wikipedia.org/wiki/Bezmi%C3%A2lem_Valide_Sultan
http://www.youtube.com/watch?v=7vXVbgSWJTY
R.a.
Kaydol:
Kayıtlar (Atom)